Başağrısı Nedenleri ve Tedavisi

Migrende Beyin: Baş ağrısının en az üç yüz tipi ve sebebi olduğu söylenir. Ancak şiddetli baş arısında hemen herkesin aklına ilk gelen hastalık migrendir. Migren hastalarının yarıya yakınında baş ağrısına görmede bozukluklar, yüzde uyuşma, konuşma zorlukları gibi belirtiler de eşlik eder. Yine birçok migren atağından önce depresif ruh hali, ani duygusal oynamalar, susamışlık hissi, sık idrar çıkma, esneme gibi belirtiler izlenir. Baş ağrısı sonlandıktan sonra da ışığa ve sese hassasiyet, yorgunluk, dikkat kaybı gibi şikâyetler devam edebilir.
Migrende ruhsal sorunlar
Migren hastalarında depresyon tablosu migreni olmayanlara göre iki kat daha fazla izlenir. Panik bozukluğu, kaygı bozuklukları, bipolar afektif bozukluk gibi diğer duygudurum bozuklukları da migren hastalarında artmıştır. Bunun sebebi olarak psikiyatrik hastalıklarla migrenin beyinde bazı ortak bozukluklar göstermesi düşünülmektedir. Depresyon hastaları kronik migren gelişimi için risk altındadır. Diğer taraftan da migren hastasında eşlik eden depresyon bulunması her iki durumun da tedaviye cevabını güçleştirir.
Migrende beyinde neler oluyor?
Bazı migren tiplerinde ailesel geçiş bulunur, buna ailesel hemiplejik migren adı verilir. Ancak birçok migren tipinde tıpkı şeker hastalığı, astım gibi yatkınlık yaratan genler bulunur. Bu genetik yatkınlık sebebiyle beyinde, özellikle de beynin korteks adı verilen dış kısmında fazla uyarılma hali yaşanır. Adet döngüsünün bazı evreleri, basınç değişiklikleri, stres gibi tetikleyicilerle beyinde migren atağı ile sonuçlanacak olaylar dizisi başlar. Bazı migren hastalarında damarları çevreleyen endotel tabakasında da değişiklikler izlenir, bu hastalar migren atağı döneminde kalp krizi ya da inme geçirmeye de yatkın hale gelirler.

Psikiyatri’de Baş Ağrısı: Baş ağrısı ve psikiyatrik hastalıklar sık birliktelik gösterirler. Ancak aralarındaki ilişki tam anlaşılmış değildir. Eşlik eden psikiyatrik bozukluk, kişilik özellikleri ve stres faktörleri baş Psikolojik etkenlerle baş ağrısı tetiklenebilir, ağrının süresi uzayabilir ya da şiddeti artabilir. Sebebi ne olursa olsun baş ağrısı kişi için bir stres kaynağıdır. Fakat ağrının kişideki ifadesi ruh haline göre farklılıklar gösterebilir.

Baş ağrısı psikiyatrik bozuklukların yansıması olarak da ortaya çıkabilir. Örneğin kimi zaman bilinçaltındaki çatışmaların beden ile ifadesi, stresli duyguların açığa çıkması ağrı biçiminde izlenebilir. Depresyon ve kaygı bozuklukları bedenselleştirilirse duygu belirtilerinden çok çeşitli vücut ağrıları ortaya çıkabilir. Depresyon, mani, şizofreni gibi duygu ve düşünce bozukluğu olanlarda ağrının idraki ve yorumlanması farklı olabilir. Örneğin depresif bir kişinin ağrıya tahammülü daha azalabilirken şizofren bir kişide beyindeki nöroileti bozukluğu sebebiyle ağrıyı algılama zorlaşabilir, düşünce bozuklukları sergileyen bir kişi baş ağrısından yakınmak yerine beynine uzaylılar tarafından yerleştirilen bir çipin verdiği rahatsızlıktan yakınabilir. Depresyon ve migren tipi baş ağrıları ise karşılıklı ilişki içindedir. Depresyon şiddetlendikçe baş ağrısı artabilir, migren sıklaştıkça depresyon belirtileri ağırlaşabilir.

Eğer kişinin baş ağrısı uygulanan farklı tedavilere rağmen dinmiyorsa, kişi sık sık hekim ve tedavi değiştiriyorsa, baş ağrısı ile aşırı uğraşı var, günlük hayatını ağrılarına göre planlıyor, sohbetlerinin vazgeçilmez konusu baş ağrısı oluyorsa, kendisinde ya da ailesinde ruhsal rahatsızlık öyküsü varsa, eşlik eden duygu ve düşünce belirtileri varsa baş ağrısının bir psikiyatrik hastalıkla ilgili olma ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.

Uzm.Dr. Gökben Hızlı Sayar

Gerilim Tipi Baş Ağrısı: Gerilim tipi baş ağrısı en sık karşılaşılan baş ağrısı türüdür. Migren ağrısına göre daha düşük şiddetlidir ancak daha uzun sürer. Stres, kaygı, depresyon, yorgunluk gibi etkenlerle baş boyun bölgesindeki kaslarda kasılma olur ve bu da genellikle başın etrafında alından geçen bir çember biçiminde sıkışmaya benzer ağrıya sebep olur. Gerilim tipi baş ağrısı kadınlarda erkeklere göre daha sıktır ve herhangi bir yaşta görülebilir. Sıklıkla 30 dakika ila bir hafta arası sürer ve tekrarlayıcı bir ağrıdır. Başın her iki tarafında da hissedilir. Bazen bulantı eşlik etse de kusma olmaz. Ağrı ile birlikte ışığa ya da sese hassasiyet olabilir. Ancak hem ışığa hem de sese hasiyet varsa bu daha çok migreni düşündürür. Genellikle bu ağrı rahatsız edicidir fakat migrenin aksine kişinin normal günlük aktivitelerini sürdürmesine engel olmaz. Gerilim tipi baş ağrıları genellikle altta yatan depresyon ve kaygı bozukluğunun tedavisi, gevşeme, sıcak duş, dinlenme, egzersiz ve masaj ile ortadan kalkar. Ancak kimi zaman aynı kişide hem gerilim tipi baş ağrısı hem de migren bulunabilmektedir. Bu durumlarda ilaç tedavisi başlanması uygun olacaktır.

Uzm.Dr. Gökben Hızlı Sayar

Migren Ağrıları İhmale Gelmez: Belli zamanlarda krizle gelen, tek taraflı baş ağrılarının nedeni sıklıkla migrendir. Migren tıbbi bir hastalık olarak görülmelidir ve bu sıkıntıdan kurtulmak için doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır ve düzenli kontrol altına girmek gerekir.